Cyfri’n Cewri

Hanes Mawrion ein Mathemateg

Author(s) Gareth Ffowc Roberts

Language: Welsh

  • July 2020 · 171 pages ·216x138mm

  • · Paperback - 9781786835949
  • · eBook - pdf - 9781786835956
  • · eBook - epub - 9781786835963

About The Book

Mae Cyfri’n Cewri yn dathlu bywyd a gwaith mathemategwyr a gysylltir â Chymru. Pan gyfansoddwyd yr anthem genedlaethol ym 1856, roedd Cymru ym merw y Chwyldro Diwydiannol, gyda chymdeithasau gwyddonol yn codi fel madarch ar hyd a lled y wlad. Erbyn diwedd y ganrif, roedd ein dehongliad o’n diwylliant fel un sy’n cynnwys y gwyddorau yn ogystal â’r celfyddydau wedi culhau i gynnwys barddoniaeth, cerddoriaeth a chrefydd ar draul bron i bopeth arall. Yn dilyn poblogrwydd ei gyfrol Mae Pawb yn Cyfrif, mae’r awdur yma’n defnyddio’r un arddull i’n gwahodd i ymfalchïo yn ein mathemategwyr ac i ddangos sut y mae’r rhod wedi troi.

Endorsements

‘Petawn i wedi cael Gareth Ffowc Roberts yn athro, rwy’n grediniol y byddai fy myd-olwg yn wahanol. Mae ganddo’r ddawn brin o egluro “rhyfeddod y cread” mewn dull hynaws ac agos atoch. Gwnaeth i fathemateg Cymru yr hyn a wnaeth Peter Lord i gelf Cymru – cryfhau ein ymwybyddiaeth o gewri ein gwlad, ac ymfalchïo ynddynt.’
-Angharad Tomos, awdures

‘Gwych oedd cael f’atgoffa gan y gyfrol ryfeddol yma fod mathemateg yn perthyn i ni gyd ac yn rhan o’n hanes cenedlaethol. A gwych hefyd ydi gweld yr awdur ar ei orau yn gwneud mathemateg yn berthnasol, hygyrch a hynod ddiddorol hyd yn oed i glown fel fi.’
-Tudur Owen, comedïwr a darlledwr

‘Fe ddylai hwn fod ar silff lyfrau unrhyw un sydd â diddordeb yn hanes Cymru, oherwydd mae gorchestion ein mathemategwyr yn rhan mor bwysig o’r hanes hwnnw, ac yn allweddol i’n dealltwriaeth o’n byd ni heddiw.’
-Dr Elin Jones, hanesydd ac addysgwr

‘Cyfrol ddifyr sy’n amlygu cyfraniad anhygoel rhai o’r Cymry i ddatblygiad mathemateg, ac effaith y cyfraniadau hynny ar ein bywydau bob dydd. Dyma gyfrol bwysig sy’n rhoi’r sylw teilwng i rai o’n mathemategwyr mwyaf nodedig, pobl a ddylai gael yr un sylw a rhai o’n llenorion a’n cantorion enwocaf.’
-Dr Tudur Davies, Adran Fathemateg , Prifysgol Aberystwyth

‘Casgliad cyfoethog o hanesion mawrion mathemateg ein cenedl. Campwaith arall gan yr awdur – mae’r straeon yn eich tynnu i mewn i ddysgu rhywbeth newydd am bob un o’r deuddeg arwr o fewn y cloriau. PAId â bod ofn ei ddarllen!’
-Dr Gareth Evans, Pennaeth Mathemateg, Ysgol y Creuddyn

‘Clamp o gyfrol ddifyr sy’n goglais ein diddordeb mewn pobl a byd prydferth mathemateg fel ei gilydd. Dyma stori’r Cymry a mathemateg, ac ry’n ni i gyd yn rhan o’r hafaliad. Wele ryfeddod y rhifau a’u rhin.’
-Elinor Wyn Reynolds

'Gwlad beirdd a chantorion – a mathemategwyr o fri?' - Gareth Ffowc Roberts gydag erthygl am ei lyfr ar wefan BBC Cymru Fyw https://www.bbc.co.uk/cymrufyw/54058235

Contents

Lluniau

Diolchiadau

Rhagair

Map o Gymru

1Rwyf yn meddwl am rif

2O Fôn ar draws y Fenai

3Fel pader aeth pŵer pai

4Hap a damwain

5Uchelgaer uwch y weilgi

6Cawr ymhlith corachod

7Beth yw teitl y bennod hon?

8Mathemateg i’r miliwn

9O ba le y daw doethineb?

10Clirio’r dagfa

11Manylu ar anfanyldeb

12Siapiwch hi!

13I gloi

14Atebion i’r Posau

15Nodiadau ar y Penodau

16Mynegai

About the Author(s)

Author(s): Gareth Ffowc Roberts

Gareth Ffowc Roberts is Emeritus Professor of Education at Bangor University.

Read more